Objektifler odak uzaklığı ve net alan derinliği

Merhaba bende yeniyim,

Nikon D5000 makinamda diyafram (A) öncelikli modda arka plan üzerinde çalışmalar yapıyorum. Amacım flu arka plan oluşturabilmek ve diyaframın resim üzerine etkilerini daha detaylı anlayabilmek. Çekimlerimde diğer tüm ayarları sabit tutarak sadece diyaframı değiştirerek farkları gözlemlemeye çalışıyorum.

Objektifim 18-55mm makina ile gelen objektif ve çekimlerimi bazen 18mm bazen 55mm odak uzaklıkları kullanarak yapıyorum. Bu noktada anlayamadığım durum odak uzaklığının net alan derinliğine etkisi nedir? Odak uzaklığı ile oynayarak kadraja giren alan büyüklüğü değiştiriliyor diye biliyorum. O zamam odak uzaklığını 50mm yapıp kadraj alanını ayarlamak için objeye yaklaşmak veya uzaklaşmak daha iyi bir tercih midir?

Kusura bakmayın soruların alakasız ve bir birinden farklı olabilir, benim de kafam oldukça karışık, anlamaya çalıştığım konu neden farklı odak uzaklıkları var ve bunun bize etkisi nedir?

Zafer bey, çok temel, çok doğru sorular ile başlamışsınız. 

Odak mesafesinin pratikte net alan derinliğine doğrudan elle tutulur, sizi tatmin edebilecek etkisi kısıtlı, esas olarak diyafragma açıklığının doğrudan ve beklentinizi karşılayacak etkisi var. Pratikte, (sizin de kafanızı karıştıran), çoğunlukla elimizde bulunan ekonomik malzemeyle zorluk yaşıyoruz.. 

Sizin örneğinizde, 18-55 f 3.5 ve üzeri diaframla, 50mm de fotoğraf çektiğinizde ne kadar öne arkaya giderseniz gidin arka plan fluluğuna yaptığınız etki gözle görülür olmayacaktır.  Ancak sabit diafram açıklığı f/1,8 veya f/1.4 veya f/1.2) lensler ile çok dar net alan derinliği oluşacağı için arka plan belirgin olarak flu olacaktır. İşte, f/p olarak 50 mm 1.8 lenslerin efsane olmaları bu nedenledir.

Net alan derinliğine objektif açıklığının etkisini şu şemayla gösterelim: Burada koyu alanlar net, beyaz alan lar ise fludur. f/1:1.8 ya da f/1:1.4 odak açıklığı ile koyu alanın çok çok daha dar olacağını tahmin edebilirsiniz.

Odak mesafesi konusuna gelince; hem teorik hem de pratikte odak mesafesi arttıkça net alan derinliği azalır. Dolayısıyla biz de objeye yaklaştığımızda net alan derinliği azalacaktır. Bunun için bir şema bulamadım ama odak mesafesiyle ilgili olarak lenslerin ne kadar işlev yaptığını göstermesi bakımından şu meşhur şema fikir verecektir:

Gördüğünüz gibi uzun odak mesafeli bir lensin yaptığını standart bir lens ile yapmak pratikte oldukça zor bir iş. Model ile burun buruna çalışmanız gerekebilir. 

Dahası uzun odak mesafeli lenslerde distorsiyon, yamulma dediğimiz olumsuz etkiler daha az olmakta.m Yani 50 mm 1.8 lens ile arkaplan flu portre fotoğrafları çekersiniz ama 85-130mm odak mesafeli ve geniş diafram açıklığı olan (f/1.8-f/1.4) lenslerle çok daha iyisini çekersiniz. 

Sonuç olarak, gene kit lens ve ekonomik grupta olan 55-200 lens ile elinizdekine göre daha fazla arka plan fluluğu elde etmiş olursunuz. 

Sonradan bulduğum bir şema çok özet bilgi veriyor. Birimlere bakarsanız net alan derinliğinde diafragma açıklığı mm ile aynı sonucu verirken cismin uzaklığı için metrelerce mesafe gerektiğini göreceksiniz. İşte uzun odak mesafeli lensler size bu mesafeyi kazandırıyorlar

,

Bilmem, yeterince aydınlatıcı oldu mu.

Atalay bey çok teşekkür ediyorum. Yazınız benim için kesinlikle çok aydınlatıcı ve yararlı oldu. Kısaca anladıklarımı tekrar toparlamak istiyorum, yanlışım varsa düzeltin lütfen.

Anladığım kadarıyla odak uzaklığının net alan derinliğine direk bir etkisi yok ancak objektifin odak uzaklığı aynı zamanda diyafram değerlerini direk etkileyen bir husus.

Objektifler konusunda hala kafamda bazı soru işaretleri var. Örneğin benim 18-55mm f3.5-5.6 objektifinde en küçük diyafram değeri f3.5 olarak görünüyor.  Bu objektifin yapısından kaynaklanan bir durum. Benim istediğin flu arka plan etkisini çok daha fazla hissedebileceğim f1.8 diyafram açıklığına bendeki objektif ile ulaşamadığım için etkiyi net göremiyorum.

Burada bir şey aklıma takıldı. 18-55mm yerine 50mm sabit bir objektif kullanmak yeni başlayan birisi için daha iyi olmaz mı? Çünkü aralıklı (zoom) objektifler hem farklı odak noktaları hemde farklı diyafram açıklıkları ile işi daha karışık hale getiriyorlar diye düşünüyorum.  Yani diyaframı ayarladım ama şimdi odak uzaklığını 18 mi yapayım 50 mi gibi sorular oluşuyor insanın kafasında. Gerçi ben bundan sonra 50mm sabit yapıp çekimlerimi yapmayı düşünüyorum.

Çoklukla doğru anlamışsınız, ben bazı konuları açıklamakta zorlanmış olabilirim.

Odak uzaklığının etkisi var. Ancak bu etki için yaklaşıp uzaklaşmanız zor olduğu için ( siz bunu sormuştunuz) bunun yerine zoom objektifler bu işi daha kolay yapmanızı sağlıyorlar.  Odak mesafesi nin net alan derinliğine etkisi, ( bu da diğer sorunuzdu), diafram açıklığı kadar belirgin ve kolay etki yapamıyor. Ama yapıyor! Aslında burada geniş diafram açıklığı olan her lensin de aynı başarıyı göstermediğini bilmemiz gerek. 

Objektif kalitesini belirleyen çok sayıda eleman var.

18-55 ile göremediğiniz arka plan flulaşması iki nedene bağlı:

1. Diafram açıklığı kısıtlı

2. Odak mesafesi kısa

18-55 lenslerin en önemli avantajları, kullanımda sağladıkları esneklik. Örneğin bir topluluğu ya da binayı 50 mm ( ki aps-c sensörlü ya da croplu makinelerde bunu siz 75 mm gibi dar açıyla çekeceksiniz),  çok zaman kadrajı oluşturmakta zorlanırsınız.. Ne kadar uzaklaşabilirsiniz ki?

Bu objektiflere, 'tak gez" objektifler diyoruz. Gezerken çok işe yarıyorlar. Ancak odak mesafesi arttıkça daha kısık diafragma açıklığı ile çalışıyorlar.

İşte, sabit odak mesafesi kullanmanıza olanak veren kensler tam da bu, net alan derinliği konusunda yani arka plan flulaşmadında ve bir de az ışıkta daha çok ılık geçirme yetenekleriyle öne çıkıyorlar.

Yeni başlayan için malzemeden ziyade bilgi daha çok yardımcı olacaktır. Siz doğru yoldasınız.

Atalay bey çok teşekkür ederim. Bir hevesle başladığım bu yolculuğu iş yogunluğu ve zaman kısıtından bunalıp terketmezsen size soracak daha çok sorum olacak. 

Objektifler konusunda nisbeten biraz daha ufkum netleşti ancak tam olarak kavramak için biraz daha zaman ve tecrübe gerekiyor sanırım. Şimdilik bu konuda sizin yazdıklarınızı referans alarak çalışmalarıma devam edeceğim.

ben de müdahil olayım; 18-55 ile çok arka plan flu yaptım ancak tabiki de 50mm f1.8 kadar olamaz. arka plan flu yapmak, bokeh oluşturmak hep ilgi çekici olacaktır. bunun için sizin odakladığınız nesne ile aranızdaki mesafe ve o nesnenin arka planı arasındaki mesafe çok önemli. örnek veriyorum(atıyorum) f1.8 ile çekerken nesne ile arka planı arasında 2mt yeterli iken f5.6 da 100mt gerekiyor  sen o mesafeyi f1.8 e koyarsan flu luk sanki fon perdesi gibi olur o da ayrı tabi. neden 18-55 ile başlıyoruz sorusuna ise şöyle bir yanıt verebilirim; 18-55 ile çeşitli genişliklerde fotoğrafları lens değiştirmeden çabucak çekip sonra bu fotoğraflara bakarak hangi tip genişlikte ve tipte fotoğrafları çekmekten hoşlandığımızı belirlememizde çok büyük rol oynar.bu da bol bol fotoğraf çekmekten geçer. üstelik yabana atılacak bir lens de değildir. 

Müdahil olmanıza çok sevindim neehot. Ayrıca flu arka  plan için işe yarar tavsiyeleriniz beni çok memnun etti. Hafta sonu bir şeyler bulup kendimce küçük bir sahne kurarak hem flu arka plan hem de diyafram değerleri için bir çalışma yapmayı düşünüyorum. Bahsettiğiniz püf noktalar çok işime yarayacak.

exif d5100 55-200mm 55mm f4 1/60sn iso5600

exif d5100 50mm e series f1.8 1/4sn iso100

exif d5100 35mm G f1.8 1/80sn iso800

bunlar photoshop görmemiş ve giriş seviyesi olan d5100 ile çekilmiş fotoğraflar.

aradaki farkları az çok anlayabil diye örnek olsun diye yükledim. 

demin bir hata yapıp 55-200mm in 55mm i ile çekilmiş fotoğrafı paylaşmışım. olsun o da dursun burda:)

bu da iş görür 18-55mm e örnek.

exif d5100 18-55mm 55mm f5.6 1/160sn iso3200

netleme noktasını tek nokta olarak ayarlarsan istediğin noktayı netleyip rahatça çalışabilirsin. tabi nesne ile arandaki mesafe, nesne ile arka planının mesafesi, arka planın ışık kaynaklı ve ya aydınlık derecesi vs herşeyi dikkate alarak çalışman gerekir  genede flu luk için harikalar bekleme. öncelikle çalışmayı sevdiğin mm aralığını belirle ona göre prime lens alırsın:) 

Neehot arkadaşımız çok iyi bir iş çıkarmış. Ben de elimdeki malzeme ile katkı yapayım;

1. fotoğraf 18-105 mm lensin 105 mm de f/5.6 ile çektiği.. Arkada belirgin flulaşma var. 

2. fotoğraf ise  18-105 mm kit lensin 50 mm de f/5 ile çektiği fotoğraf ve daha az flu arka plan.

3. fotoğrafta ise kullandığım lens Nikon un f/p en iyi lenslerinden biri olan 50 mm 1.4 G prime lensi. Burada 1.4 diaframı kullandım. Arka plan neredeyse yok oldu.

Tüfek icat olunca net alan derinliği konusunda da mertlik bozulmadı değil.

Artık bir çok markada arka plan flulaştırma uygulamaları var. Çok başarılı mı derseniz, elbette bir DSLR değil ama hiç te fena değil.

Dahası 2 bin TL altında satılan telefonlardan birinde bakın ne var. İki arka kamera, aynalı sistem mantığı ile konmuş. İşlevleri farklı ve tek fotoğraf çekiyorlar. 3D değil yani. Darısı Nikon un ve diğerlerinin başına diyelim. 

@Atalay Mete  Bey Bahsettiğiniz telefon Huawei P9 kullanma bakma fırsatım oldu çift kamera ile fotoğraf çekip sonrasında istediğiniz alana focus yapma olay çok başarılı kötü değil aslında iyi kullanmışlar çift kamera mantığını.

@neehot ve @Atalay Mete örnek resim paylaşımlarınız için çok teşekkür ederim. Özellikle @neehot'un mesafe konusundaki önerileri gerçekten çok işime yaradı. Ayrıca örnek fotograflar sayesinde nasıl bir beklenti içinde olmam gerektiğini daha iyi anladım.

Hafta sonu kızımın oyuncakları ile küçük bir sahne hazırlayarak diyafram ve aslında net alan derinliği konusunda çalışmalar yaptım. Yaptığım ayarların sonuçlarını daha net görebilmek için amacım öncelikle flu arka planlar oluşturmaktı. İlk 30-40 denemede sonuç alamasamda sonrasında olayı daha iyi anladım. Flu alan diye tabir edilen bölge aslında net alan derinliğinin dışında kalan kısım, alan derinliği konusunda Atalay Mete'nin yukarıda paylaştığı çok güzel bir grafik var. 

Buna göre alan derinliği bu 3 duruma bağlı. Ben odak uzaklığını 50mm olarak sabitledim ve bu kriteri devredışı bıraktım. Sonra diyafram açıklığımı objektifimin bana sunduğu n en açık pozisyona f5.6 (en küçük f degeri) getirdim. Sonrasında konumun karşısına geçip bir kaç çekim yaptım ancak sonuç istediğim gibi olmadı. Odak uzaklığımı sabitlemiştim. Diyafram açıklığınıda daha fazla açma imkanım yoktu. Alan derinliğini değiştirmek için tek yol olarak kunuya uzaklık kalmıştı ki bu noktada neehot'un tavsiyeleri çok işime yaradı.

Ayrıca bu çekimler esnasında kısık diyafram değerlerinde (f18, f22) resimlerde bulanıklık sorunu ile karşılaştım. Bunun sebebi uzun pozlama süresi ve tabi benim elde fotoğraf çekmemdi. Daha önce okuduğum ama tam olarak anlayamadım ISO değeri yardıma yetişti ve yüksek ISO değerleri sayesinde f18, f22 gibi diyafram ayarlarında güzel fotoğraflar çekebildim. Asıl amacım diyafram çalışması olduğu için ISO'yu şimdilik bir tarafa bıraktım ama  daha detaylı bir çalışma yapmayı düşünüyorum.

Bu çalışma boyunca yaklaşık 150-160 tane çekim yaptım. Bir çoğu berbattı tabi Bunların içinden seçtiklerimi paylaşmak istiyorum. Exif bilgileri bölümünden detayları inceleyebilirsiniz.  http://img.gg/DEq9Edh

Tavsiyelerimizi değerlendirebilmenize sevindim. Yakında Hayyam'dan ikinci el f1.8 lens alırsınız artık

Bu arada iso yetersiz ışık koşullarında ( f22 lensin içine az ışık almasına yolaçar, hız 1/1000 gibi yüksek hızlarda da lensin içine giren ışık süresi az olduğundan ışık azdır) yazılımsal olarak az ışık alan yerlerin pixellerle doldurulması. Yani yapay aydınlatma. Bu sebepten yüksek iso kumlanmaya neden olur ve istemeyiz. İso sizin makine için giderilebilir değeri max 640 . Daha yüksek isolarda kumlanmayı gideremiyoruz. Işık varsa ortamda o Zaman daha da yüksek iso kullanılabilir.

11 saat önce, neehot yazdı:

Tavsiyelerimizi değerlendirebilmenize sevindim. Yakında Hayyam'dan ikinci el f1.8 lens alırsınız artık

Ben çok ekipman düşkünü değilim. Alacağım ekipmana önce ihtiyaç duymalıyım. Yani bir ekipman alıp bunu nasıl kullanacağım demek yerine, böyle bir çekim için bana en iyi olanakları sağlayacak ekipman hangisidir sorusundan sonra satın alma yapmayı tercih ediyorum.

Şimdilik 18-55mm f3.5-5.6 bana fazlasıyla yetiyor. Ekipmandan ziyade çekim tekniklerinin sihrini anlamayı daha çok istiyorum. Tabi ki iyi ekipman bu sihiri perçinleyen en önemli etken.

ISO konusundaki bilgiler için teşekkürler. Şimdilik diyafram ve net alan üzerinde yoğunlaştım. ISO konusunda denemeler yaparken sizden yine yardım isterim.

işte bu sebepten 50mm 1.8g almak isteyeceksiniz  çünkü çektikçe f i biraz daha açabilsem, az ışıklı ortamlarda da çekim yapabilsem vs gibi düşünceler sizi itecek ancak tabi hemen değil. ben ilk lense parayı 10bin çekimden sonra verdim. her 10binde bir lens alıyorum artık

@neehot haklısınız şimdi bile bazen diyaframı biraz daha açabilsem (küçük f değeri) diye düşünüyorum. Ancak sizin gibi yüksek çekim değerlerine ulaşmalı ve bilgilerimi daha çok pekiştirmeliyim. İnanıyorum ki o zaman alacağım ekipmanı çok daha verimli kullanabilirim. Tavsiyeleriniz için teşekkür ediyorum, faydalı oluyor.

On ‎11‎.‎10‎.‎2016 at 22:57, neehot yazdı:

Bu arada iso yetersiz ışık koşullarında ( f22 lensin içine az ışık almasına yolaçar, hız 1/1000 gibi yüksek hızlarda da lensin içine giren ışık süresi az olduğundan ışık azdır) yazılımsal olarak az ışık alan yerlerin pixellerle doldurulması. Yani yapay aydınlatma. Bu sebepten yüksek iso kumlanmaya neden olur ve istemeyiz. İso sizin makine için giderilebilir değeri max 640 . Daha yüksek isolarda kumlanmayı gideremiyoruz. Işık varsa ortamda o Zaman daha da yüksek iso kullanılabilir.

Herkese merhaba. Aranıza yeni katıldım. Hem forumun hem de fotoğraf dünyasının yeni bir üyesiyim  Burası muazzam hoş, arkadaşça, dostça; bilgilendirici ve öğretici bir forum sitesi, bir aile ortamı gibi yani. Burada yazan tüm yazıları okumaya çalışıyorum. Önüme ne gelirse; okuyorum, araştırıyorum ve de öğrenmeye çalışıyorum. Belki alakasız bir şekilde ben bu konuya müdahil oldum, affola. Öncelikle ben de klasik hataları yaptım denilebilir. Daha hiç başlamadan bir sürü lens aldım. Hesaplı geldi sandım vs. Her neyse olan oldu artık  Ama tabi okudukça öğreniyor insan ve bazı şeylerin farkına o zaman varıyor. Neyse uzatmadan şunu öğrenmek istedim. (Abi ismini Nihat tahmin ediyorum lütfen mazur gör) Nihat abi burada dediğin "eğer ışık varsa yüksek iso kullanılabilir" dediğin abi yüksek diyafram yani kısık diyafram (f16 yada f22) için mi? Peki o zaman "noise" olmuyor mu abi? Öyle mi yapılmalıdır? Teşekkürler

 

Herkese merhaba. Aranıza yeni katıldım. Hem forumun hem de fotoğraf dünyasının yeni bir üyesiyim  Burası muazzam hoş, arkadaşça, dostça; bilgilendirici ve öğretici bir forum sitesi, bir aile ortamı gibi yani. Burada yazan tüm yazıları okumaya çalışıyorum. Önüme ne gelirse; okuyorum, araştırıyorum ve de öğrenmeye çalışıyorum. Belki alakasız bir şekilde ben bu konuya müdahil oldum, affola. Öncelikle ben de klasik hataları yaptım denilebilir. Daha hiç başlamadan bir sürü lens aldım. Hesaplı geldi sandım vs. Her neyse olan oldu artık  Ama tabi okudukça öğreniyor insan ve bazı şeylerin farkına o zaman varıyor. Neyse uzatmadan şunu öğrenmek istedim. (Abi ismini Nihat tahmin ediyorum lütfen mazur gör) Nihat abi burada dediğin "eğer ışık varsa yüksek iso kullanılabilir" dediğin abi yüksek diyafram yani kısık diyafram (f16 yada f22) için mi? Peki o zaman "noise" olmuyor mu abi? Öyle mi yapılmalıdır? Teşekkürler

Anladım gibi Nihat hocam şu cevaptan sonra da perçinleyebilirim.

1- Ampulü artırdığımızda da teknik olarak kumlanma yada noise oluşumu devam ediyor ama ışık yada beyazlık yüksek olduğu için de noise belli olmuyor ve gözü bozmuyor !!!

2- Makine "iso" değerini ortamdaki ışık kalitesine göre tekrar değerliyor ve ona göre ışık almaya karar veriyor. Yani "standart diye bir şey yok, 2000 yada daha yüksek iso her zaman noise sebebi değildir, "2*2=4 ama bazen de bu değer 3, bazen de 5 eder" diyebilir miyiz ?

Umarım ben de doğru anlayıp doğru sorular sormuşumdur.

sanırım evet. bu bağlamda düşünüp hareket ederseniz neyi yapmanız gerektiğini ve deneme yanılma yaparken de nelere dikkat etmeniz gerektiğini çözersiniz.

Tamam Nihat hocam çok teşekkür ederim. Bunlara ilave etmek isteyen olursa, Nihat hocam gibi değerli ustalar, rica edelim de fikirlerini,tecrübelerini paylaşsınlar ve biz de amatörler yada yeni başlayanlar bir şeyler öğrenebilsin  Saygılar, sevgiler...