ışık ölçüm ve netleme

inşallah hocam çok yararlı olacaktır.

bir de hocam nacizane bir sorum daha olacak.şimdi normal bir günde makinemiz lensimiz tripodumuz yanımızda güzel bir manzara fotoğrafı çekeceğim(önümde nesne veya porte konusu yok)önümde bir deniz,dağ arkada evler var,vs. a modundayım.diyaframımı lensimin teorik olarak en keskin diyaframındayım enstantenem belli.kadraj yaptım.bu noktadan sonra 1-spot ölçüm modunumu kulanmalıyım.şayet o halde hangi noktadayı seçmeliyim, netlemeyi nereye ayarlamalıyım(bu hiperfokal olayı fazlasıyla teorik ve uygulamada beceremedim).nasıl yaparsam en keskin net fotoğrafımı alabilirim...Teşekkürler emekler için...

Erin Bey, Merhaba;

Mehmet hocamıza sormuşsunuz ama sanırım sorunuzu yarın görecek. O görmeden kendi yorumuma göre cevap vereyim dedim..) sorunuzda aslında 2 boyut var.

1-) Netliği yapacağınız yerin seçimi

2-) Kullanacağınız ışık ölçüm sistemi

1-) Netliği yapacağınız yerin seçimi: Manzara gibi uzaklıkların çekiminde netliği yapacağınız yerin kullanacağınız büyük diyafram değerleri (f16, f22 gibi) nedeniyle çok fazla önemi yoktur. çekmek istediğiniz manzaranın en uzak ve en yakın noktasının arasında bir yere netliği yapabilirsiniz. Eski filmli kameralarımızın lenslerinde alan derinliğini gösteren çizelge olurdu ve daha fotoğrafı çekmeden örneğin f11 diyaframı kullandığımızda; O anki lensin ayarlandığı uzaklığın kaç metre ön planının ve kaç metre de arka planının net çıkacağını bilebilirdik. Şimdiki lenslerde bunu kaldırdılar maalesef.

2-) Kullanacağınız ışık ölçüm sistemi

Bu sizin fotoğrafta öne çıkarmak istediğiniz bir durum varsa buna göre ve çekimi yaptığınız saate göre değişir. Akşam saatlerinde yapacağınız bir çekimde; Eğer dağın eteklerinde olduğunu varsaydığım evlerden nokta (spot) ışık ölçümü alırsanız, gökyüzündeki; Dağ ve evlerden miktarca fazla ışıktan dolayı ışık patlamaları yani ışık dağılımında dengesizlikler oluşabilir. Bunu engellemenin yolu; Karedeki ışığın ortalamasını alan ölçüm sistemi matrix'i kullanmaktır. öğlen saatlerinde yani ışığın sert olduğu saatlerde ise çekim pek tavsiye edilmez ama illede çekeceğim derseniz size yine matrix'i tavsiye ederim. Nokta ışık ölçümünü ben şahsen manzara çekimlerinde tavsiye etmiyorum.

Umarım anlayabilmişsiniz ve sorunuzun cevabı olmuştur.

Selamlar,

teşekkür ederim hocam.müsdenle bir sorum daha var.diyelim 5-6 kişilik yan yana dizili bir insan grubunu aynı kadraja aldık.hepsinin yüzlerinin netlenmesini istiyorum.Netleme modum ne olmalı.Tek nokta seçmeyeceğimi biliyorum hocam..Hocam bide şuna bir açıklık getirseniz ben sabit lens almak istiyorum ama malum 50 mm efsane derler.benim dx makine için 35 mm daha mı iyi olur.35 mm lens nasıldır,keskinlik.optik ve bokeh kalitesi gibi.yada hocam bana bir lens söyleyinki en az 30 mm(dx e göre) veya yakını geniş açıda ve portre çekim(kaliteli bokehler veren) aynı zamanda açık diyafram ihtiyacımı fazlasıyla görsün,fazlaca tele özelliği olmasına gerek yok.Hala ama hala karar veremedim.önce önerin ben fiyat ı düşüneyim.çok teşekkürler.

Erin Bey, Merhaba;

Netleme modunuzla ilgilli sorunuzu tam anlamamakla beraber sorunuzun bu gruptaki kişilerin hepsinin yüzlerinin net çıkması için hangi netlik modunu kullanmalıyım olması gerekir ki bu soru da bu şekliyle yanlış veya yetersiz olur. çünkü gruptaki kişilerin yüzlerini net çıkaran doğrudan netlik modu değil, kullanacağımız kısık yada büyük diyafram (f11, f16, f22 gibi) değerleridir. İş netlike moduyla da bitmiyor aslında kafanız karışacak ama kameranızın Autofocus menüsünde netlik alan modları da var seçmeniz gereken.. Bunlarında çekeceğiniz konuya uygun olması gerekir. İlk yapılması gereken gövde üzerinden çekeceğiniz konuya göre netlik modunuzu AF-S veya AF-C olarak ayarlamak. Bu arada amatörler için konulduğu söylenen ama benimde kullandığım AF-A modu varki; Bu modda hareket eden konuları çekerken kullanıyorsunuz ve kameranız konunuza netlik sağlanmadan çekime izin vermiyor. Hem çok iyi hemde çok riskli bir mod. Neyse gelelim sorunuzun bu 5-6 kişilik grubu hangi netlik modunda netlemeliyim kısmına; Durağan yani hareket etmeyen konuları çekerken Tek netlik (AF-S) kullanmak uygun olur ama hareketli konuları çekerken kullandığımız AF-C kullansanız da sorun olmaz. Fark şu olur. çok sıra dışı bir örnek vereceğim ki daha kolay anlayasınız. Diyelim ki gruptan bir arkadaşın yüzüne, yüz gölgesinden de gözüne (ben hep oraya netlik yaparım) netlik yaptınız ve parmağınız deklenşörde çekime hazır bir halde beklerken de kadrajınızın üst-alt ve sağ-sol kısımlarının eşit olup olmadığını vs kontrol ediyorsunuz. O sırada netlik yaptığınız noktaya halk arasındaki adıyla kulağa kaçan sinek geldi ve adamın yüzünde süzülüyor. Eğer daha önce bu tür sinekçiklerle karşılaşanınız varsa ne kadar ısrarcı olduklarını iyi bilirler. Bu sinek burnunuza, gözünüze ısrarlı yaklaşımları sırasında sizin netlik yaptığınız kameranın netlik noktasına da girerek bu noktanın kontrastında da değişikliklere neden oluyor. Sorunuzun cevabı geliyor.

AF-S netlik modunu kullansaydınız. Kameranız netliği yapıp deklenşörü bırakmadığınız için sineği önemsemeyecek ve kişinin gözüne yaptığınız netliği koruyacaktı ama AF-C yani sürekli netlik modunu kullansaydınız, o zaman o sineğin her hareketinde kameranız kontrast değiştiği için netlik yapmaya çalışarak büyük bir ihtimallede netliği yapamayarak sizi uğraştıracaktı.

Bu uç bir örnek oldu ama kameranın netlik modlarında ne kadar hassas çalıştıklarını anlamanız açısından verdim bu örneği

Anlayabildiğinizi umuyorum.

Selamlar,

teşekkür ederim hocam.müsdenle bir sorum daha var.diyelim 5-6 kişilik yan yana dizili bir insan grubunu aynı kadraja aldık.hepsinin yüzlerinin netlenmesini istiyorum.Netleme modum ne olmalı.Tek nokta seçmeyeceğimi biliyorum hocam..Hocam bide şuna bir açıklık getirseniz ben sabit lens almak istiyorum ama malum 50 mm efsane derler.benim dx makine için 35 mm daha mı iyi olur.35 mm lens nasıldır,keskinlik.optik ve bokeh kalitesi gibi.yada hocam bana bir lens söyleyinki en az 30 mm(dx e göre) veya yakını geniş açıda ve portre çekim(kaliteli bokehler veren) aynı zamanda açık diyafram ihtiyacımı fazlasıyla görsün,fazlaca tele özelliği olmasına gerek yok.Hala ama hala karar veremedim.önce önerin ben fiyat ı düşüneyim.çok teşekkürler.

Erin Bey, Lensle ilgili sorunuza cevap vermemişim. Kusura bakmayın. Sorunuz klasik zor bir soru. 50 mm evet efsanedir ama DX gövdede 75 mm oluyor. Bu ise bazı dar mekanlarda sorun yaşatabiliyor. 35 mm ise DX gövdede 52,5 mm oluyor ki 50 mm'ye en yakını bu odak uzaklığı ama f1.4 diyaframlı olanı sanırım epey pahalıdır. Size farklı bir önerim olacak Nikon Nikkor AFS DX 17-55 mm f2.8. Hem sabit diyafram hemde keskinlik ve kontrast bakımından çok iyi bir lenstir. Hem portre çekersiniz hemde dar mekanlarda sizi hiç sıkıntıya sokmaz. Tek kötü tarafı fiyatı maalesef. 2. El piyasasında temizliğine göre 1.600-1.800 TL' ye bulunabiliyor. Belirtmemişsiniz ama eğer yeni başladıysanız 18-55, 18-105 mm kit lensler size bir süre yeterli olur.

Selamlar,

teşekkür ederim hocam.bu işe 17 yaşımdan beridir meylim var yaşım 27 ama kendime ait ilk slr makinem 1 yıl önce oldu.Sorunum kit lens ile çok çekim yaptıkça farkı anlamaya başladım uzun zamandır ve tat vermemeye başladı.net,doygun renklere sahip,yerine göre çok güzel bokehler elde edebileceğim lens arayışına girdim.17-55 iyi gibi, fakat 18-55 elimde olduğu için farksız gibi geliyor,ama sanırım bu lensi sabit diyafram ve keskinlik için bana önerdiniz,18-55 ile farkını hissedilebilir düzeydedir inş.bokeh,keskinlik açısından.

Erin Bey, Merhaba;

Bir lens için keskinlik ve ışık geçirgenliğinin temelde 2 kriteri vardır.

1-) Diyafram açıklığı

2-) Optik zoom oranının 3 civarında olması. Nikon 17-55 için bu oran 55/17= 3.2

Bu 2 kriter bir lenste buluşunca lensin kalitesi en üst seviyeye çıkar. Sizin kit lenste optik gereklilik karşılanmış durumda 55/18= 3.05 ama diyafram 18 mm de f3.5 ve 55 mm de ise en açık f5.6 oluyor ve lensi ışık geçirgenliği yönünden zayıf hale getiriyor. Bundan şu sonuç çıkmasın. Bu lens kötüdür. Tam tersi fiyatına göre çok başarılı bir lenstir ama 17-55 mm f2.8 keskinlik, kontrast performansını beklemeyin. çünkü lenste bu 2 kriterden başka önemli başka özellikler de lensin performansını etkiler. örneğin yüzey kaplamaları ucuz lenslerde tek mercek yüzeyine yapılır, pahalı lenslerde ise her iki yüzeyi de kaplanır. Bu kaplama ışığın lens içinde hareketi sırasında dağılmasını ve mercekler arasındaki geçirgenliğinin azalmasını önler. Diğer bir kriter lensin içinde kullanılan ED mercek ve bu merceğin sayısıdır. Bu ED mercekler yeşil ve magenta renklerin saparak yani birbiri içine girerek saçak oluşturarak görüntü kalitesine yapacağı olumsuz etkiyi azaltırlar. Son olarak da yine lensin içinde kullanılan Küresel olmayan (Aspherical) eleman sayısıda lensin içinde oluşacak küresel ve diğer sapmaları önlemesi açısından çok önemlidir.

Kısaca özetlersek diyafram açıklığı sabit zoom lensler birer mühendislik harikası olarak tasarlanmış pahalı ama ödediğiniz her kuruşun hakkını veren lenslerdir.

Not: Nikon 17-55 f2.8 lenste VR özelliği yoktur.

Selamlar,

hocam sağolun fırsat bulursanız bir sorum daha var.Işık ölçüm yaparken yarım deklanşör yapmak şart mı.yarım deklanşör yapınca aynı zamanda netleme de yapıyor.bu ayrımı yani bu ışık ölçümünü anlatan güzel sade bir görsel yok mu acaba.Bir de ölçümü kadrajın içinden almak şartmı,mesela ışığı ölçtük makineyi 180 derece çevirip kadrajladık ok mi.yoksa illa çekmek istediğimiz kadrajın içindemi olmalı.

Eren Bey, Merhaba;

öncelikle ışık ölçümünde neyi anlamadığınızı başlıklar altında toplarsanız daha etkin bir şekilde yardımcı oluruz. ölçüm yaparken yarım deklanşör yapmak bu işin olmazsa olmazıdır. Başka şekli düşünülemez zaten. Düşünün arabaya biniyorsunuz ve arabanın gaza basmadan gitmesini veya giderken frene basmadan durmasını istiyorsunuz. Sizce bu mümkün mü? Deklanşöre basayım ve ölçüm yapılmadan fotoğraf çekilsin... OLMAZZZZZ.. Neden çünkü çekim yapılabilmesi için kameraya bir perde hızı ve bir de diyafram değeri lazım. Nereden gelecek bu değerler. Elbette kamera ışığı ölçecek ve size perde hızı ve diyafram olarak bildirecek. Siz de eğer bu değerleri beğendiyseniz basacaksınız deklanşöre çekeceksiniz fotoğrafınızı. Başka türlü bir şekli maalesef yok. 2. sorunuza gelince ışığı ölçükten sonra kamerayı 180 derece çevirdiğinizde; Işığı ölçen noktaya yeni denk gelen noktadaki ışık ölçülüp değerlendirileceği için ilk ölçtünüz noktanın çekim değerleriyle farklı olacaktır. Zaten ölçümü yaptıktan sonra kamerayı 180 derece çevirdiğinizde eğer AE-L/AF-L tuşuna basmamışsanız kameranız eski kadrajınızdan okuduğu değerleri dikkate almayarak yeni kadrajınızdaki değerleri dikkate alacaktır. Bu ise çekimde bir sıkıntıya neden olmayacaktır. çünkü kadraj değişti ve ışık değişti. Sizde kameradaki AE-L/AF-L tuşuna basarak ilk kadrajdaki değerleri (ışık ölçüm değerlerini) kilitle demediğiniz için yeni kadrajınızda ölçüm açısından bir sıkıntı yok. Amaaaaa eğer eski kadrajınızdan ölçümü aldıktan sonra AE-L/AF-L tuşuna basıp da kamerayı 180 derece çevirip yeni kadrajı çekseydiniz büyük bir ihtimalle hatalı ışık ölçümü yapmış olacaktınız. Nedenini anlayabildiğinizi düşünüyorum.

Fotoğraf çekerken amacımız nedir. çekeceğimiz konu için en ideal ışığın sensöre kaydedilmesidir. Bunun da kuralı var. ISO, Diyafram değeri ve Perde hızı (Enstantene, obtüratör) üçlemesinin yarattığı konuya ve çektiğiniz açıya göre değişen SONSUZ üçgen. ISO' yu çekeceğimiz konu için ayarlarız ve sonra başlarız ışığı ölçmeye. Her rengin ışığı yansıtması farklı olacağı ve çekim açısı değiştiği için çekeceğimiz konunun her yerinde ışık değişmektedir. Bunu deneyin. Işığı netlik noktalarından birinden alın ve elinizi deklanşörden bırakmadan (yada bırakın, nasıl olsa kameranızın deklanşöre basıp bıraktığınızda en az sanırım 6 saniye yaptığı ölçümü vizörde size gösteriyor olması lazım) kameranızı konunuz boyunca gezdirin. Ne oluyor? Kullandığımız ölçüm moduna göre perde hızı veya diyafram değerleri sürekli değişiyor değil mi? Yani ışık değişiyor ve her yerde aynı değil.

Biraz uzun oldu ama maalesef kısa anlatmak pek mümkün değil.

Selamlar,